Teknologji Shkencë

Zbulohet Kurani më i vjetër në botë në Siçili

Një fragment i Kuranit që daton në shekullin e 9-të pas Krishtit është dëshmia më e vjetër e shkruar e pranisë myslimane në Siçili që kujton rrënjët islame dhe të krishtera të ishullit.

Pergamena e lëkurës së deleve ishte “ricikluar” si kopertinë e një regjistri të të dhënave martesore të gjysmës së parë të shekullit të 16-të, në zonën e Calatafimit. Personazhet në gjuhën e lashtë arabe i vunë në dyshim studiuesit.

Duke ekzaminuar gjetjen, Giuseppe Mandalà, profesor i Historisë së Vendeve Islame në Universitetin Shtetëror të Milanos, njohu karakteret kufike, stilin grafik të gjuhës arabe që e ka marrë emrin nga qyteti Kufa, ku ka ndodhur faza më e vjetër e zhvillimit të gjuhës arabe duke filluar nga shekulli i VII pas Krishtit.

Sipas tij, kjo gjetje i atribuohet epokës myslimane të Siçilisë, për të cilën mbeten dëshmi të rralla të shkruara, si Kurani i Palermos, një dorëshkrim që daton nga 982-983 pas Krishtit, me origjinë siçiliane, i ruajtur kryesisht në Stamboll.

Përkthimi i kryer nga Mandalà i referohet disa vargjeve të sures (emri i kapitujve) të Bletëve (Kurani, XVI: 8-11). Referenca për bletët vjen nga vargu 68: “Dhe Zoti juaj i frymëzoi bletët: banoni në male, në pemë dhe në ndërtesat e njerëzve.” Dhe në ajetin vijues: ” (…) Nga barku i tyre rrjedh lëng me ngjyra të ndryshme, në të cilin ka shërim për njerëzit”.

Sipas Kuranit, Allahu, Krijuesi, frymëzoi sjelljen e kafshëve të ndryshme, si dhe atë të njerëzve. Sa i përket mjaltit, ngjyrat e ndryshme përcaktohen nga lulet nga të cilat bletët mbledhin polenin, prandaj sureja njeh fuqinë e tij shëruese.

Dominimi arab në Siçili filloi në vitin 827 dhe përfundoi në 1061, me pushtimin norman të Palermos.

Të krishterët e ishullit, siç dokumentohet në librin e Cesare Capone, Arabët dhe Evropa Mesjetare (Ananke, 2014), ishin të nënshtruar ndaj sheriatit, ligjit islamik, por jo rreptësisht të shtypur.

Ata njiheshin si dhimmi, domethënë të lirë për të praktikuar fenë e tyre, për të banuar ku të donin dhe për të zgjedhur profesione, edhe nëse ishin të detyruar të paguanin një taksë më të lartë se ajo e myslimanëve.

/Shqip.com