Teleskopi Webb bën një zbulim të habitshëm galaktik në universin e largët

Teleskopi hapësinor James Webb ka zbuluar gjashtë galaktika zbuloi gjashtë galaktika masive që ekzistonin midis 500 dhe 700 milionë vjet pas big bang-ut që krijoi universin.

Zbulimi është krejtësisht në pritje të teorive ekzistuese rreth origjinës së galaktikave, sipas një studimi të ri të botuar të mërkurën në revistën Nature.

“Këto objekte janë shumë më masive se ç’pritej. Ne prisnim vetëm të gjenim galaktika të vogla, të reja e të vogla në këtë pikë të kohës, por kemi zbuluar galaktika aq të pjekura sa edhe tonat në atë që më parë kuptohej se ishte agimi i universiti. Ne prisnim vetëm të gjenim galaktika të vogla, të reja e të vogla në këtë pikë të kohës, por kemi zbuluar galaktika aq të pjekura sa edhe tonat në atë që më parë kuptohej se ishte agimi i universit”, tha Joel Leja, një ndihmës profesor i astronomisë dhe astrofizikës në Universitetin Penn State dhe një bashkëautor studimi.

Teleskopi vëzhgon universin me dritë infra të kuqe, e cila është e padukshme për syrin e njeriut dhe është në gjendje të zbulojë dritën e dobët nga yjet dhe galaktikat e lashta. Duke soditur universin e largët, observatori në thelb mund të shohë prapa në kohë deri në rreth 13,5 miliardë vjet më parë.

“Zbulimi se formimi masiv i galaktikës filloi jashtëzakonisht herët në historinë e universit e zvarriste atë që shumë prej nesh kishin menduar se ishte shkencë e vendosur. Ne i kemi quajtur jozyrtarisht këto objekte ‘thyes të universit’ — dhe ata kanë jetuar në të mirë të emrit të tyre deri tani”, tha Leja, raporton CNN.

Galaktikat janë kaq masive saqë bien në konflikt me 99% të modeleve që përfaqësojnë galaktikat e hershme në univers, që do të thotë se shkencëtarët duhet të rimendojnë se si u formuan dhe evoluuan galaktikat. Teoria aktuale sugjeron se galaktikat filluan si re të vogla yjesh dhe pluhuri që u rritën me kalimin e kohës.

“Ne pamë në universin shumë të hershëm për herë të parë dhe nuk e kishim idenë se ç’do të gjenim. Na doli se gjetëm diçka kaq të papritur saqë në fakt krijon probleme për shkencën. Ajo e vë në pikëpyetje të gjithë tablonë e formimit të galaktikës së hershme”, tha Leja.

Leja dhe kolegët e tij filluan të analizojnë të dhënat e Uebit, së bashku me imazhet e para me rezolucion të lartë të teleskopit, sapo u publikuan në korrik. Galaktikat u shfaqën si pika të mëdha drite dhe ekipi u habit kur i pa ato, aq të habitur, saqë menduan se bënë një gabim në interpretimin e të dhënave.

“Kur morëm të dhënat, të gjithë sapo filluan zhytjet dhe këto gjëra masive dolën me të vërtetë shpejt. Filluam të bënim modelimin dhe u përpoqëm të kuptonim se çfarë ishin, sepse ishin kaq të mëdhenj dhe të shndritshëm. Mendimi im i parë ishte se kishim bërë një gabim dhe thjesht do ta gjenim dhe do të vazhdonim jetën tonë. Por ne duhet ende ta gjejmë atë gabim, pavarësisht nga shumë përpjekje.

Një mënyrë për të përcaktuar pse galaktikat u rritën kaq shpejt është duke marrë një imazh të spektrit të galaktikave, që përfshin ndarjen e dritës në gjatësi valore të ndryshme për të përcaktuar elemente të ndryshme, si dhe për të përcaktuar distancën e vërtetë të galaktikave” tha Leja.

Të dhënat e spektroskopisë do të jepnin një vështrim më të hollësishëm në galaktikat dhe madhësinë e tyre mbresëlënëse.

Është gjithashtu e mundur që galaktikat e identifikuara me të dhënat Webb janë në fakt diçka krejt tjetër.

“Ky është vështrimi ynë i parë deri tani, kështu që është e rëndësishme të mbajmë një mendje të hapur rreth asaj që po shohim. Ndërsa të dhënat tregojnë se ato ka të ngjarë të jenë galaktika, unë mendoj se ka një mundësi reale që disa nga këto objekte të dalin të jenë vrima të zeza supermasive të errësuara. Pavarësisht, sasia e masës që zbuluam do të thotë se masa e njohur në yje në këtë periudhë të universit tonë është deri në 100 herë më e madhe se ç’e kishim menduar më parë. Edhe nëse e presim mostrën përgjysmë, ky është ende një ndryshim mahnitës”, tha Leja.