Alarmohen shkencëtarët me shkrirjen e shpejtë të Himalajeve

Akullnajat në vargun malor të Himalajeve po shkrihen me një ritëm të paparë deri më tani, gjë që mund të shkaktojë përmbytje të rrezikshme dhe mungesë uji për rreth 240 milionë njerëz që jetojnë në rajonin malor.

Sipas raportit të Qendrës Ndërkombëtare për Zhvillimin e Integruar të Maleve me qendër në Katmandu (ICIMOD), akullnajat në atë rajon mund të humbasin 75 deri në 80 për qind të vëllimit të tyre deri në vitin 2100 për shkak të ngrohjes globale.

Rreth vitit 2010, akullnajat po shkriheshin 65 për qind më shpejt se në dekadën e kaluar.

“Ne po humbasim akullnajat, po i humbim ato brenda 100 viteve”, thotë Philippus Wester, shkencëtar dhe anëtar i ICIMOD, autori kryesor i studimit.

Nevoja për veprime urgjente për klimën

“Me ngrohjen globale, akulli do të shkrihet, kjo është e parashikueshme. Por ajo që është e papritur dhe shqetësuese është shpejtësia. Po ecën shumë më shpejt nga sa prisnim”, shtoi Wester.

Me ngrohjen prej 1.5 gradë Celsius ose 2 gradë mbi temperaturat para-industriale, akullnajat në të gjithë rajonin e Himalajeve do të humbasin 30 deri në 50 për qind të vëllimit të tyre deri në vitin 2100.

Por me ngrohjen prej 3 gradë Celsius – që do të ndodhë sipas politikës aktuale të klimës, akullnajat do të humbasin 75 për qind të akullit të tyre, dhe në 4 gradë që rritet në 80 për qind.

“Kjo tregon nevojën për veprim urgjent klimatik”, theksoi Wester.

Më pak borë se më parë

Raporti zbuloi se rrjedhat e ujit në 12 pellgjet e lumenjve të rajonit, duke përfshirë Gange, Indus dhe Mekong, ka të ngjarë të arrijnë kulmin nga mesi i shekullit, me pasoja për më shumë se 1.6 miliardë njerëz që varen nga ai furnizim.

“Ndërsa mund të duket sikur do të kemi më shumë ujë sepse akullnajat po shkrihen me një ritëm të rritur… shumë shpesh do të ketë përmbytje në vend të një rrjedhje të qëndrueshme”, shpjegoi Wester.

Pas pikut të ujit, furnizimet përfundimisht do të pakësohen.

Shumë komunitete malore të larta përdorin ujë akullnajore dhe borë të shkrirë për të ujitur të mbjellat.

Por koha e reshjeve të borës është bërë më e paparashikueshme dhe më pak se më parë.