Kulturë

Ukraina ndalon muzikën dhe librat ruse

Ndërsa lufta po vazhdon, parlamenti i Ukrainës po mbrohet kundër pushtuesve me ligje të reja që ndalojnë muzikën dhe letërsinë ruse.

Në Ukrainë, tani është e paligjshme të luash muzikë ruse në publik ose të importosh një numër të madh librash nga Rusia dhe Bjellorusia.

Ligji i ri i miratuar nga parlamenti i Kievit mbulon “produkte nga artistë ose autorë që janë ose ishin qytetarë të kombit agresor”.  Artistët që i përshtaten kësaj faturë  janë gjithashtu të ndaluar të performojnë në Ukrainë.

Prezantuesi i televizionit ukrainas dhe producenti i filmit Ihor Kondratyuk mblodhi më shumë se 25,000 nënshkrime për një peticion që ndalonte koncertet me artistë rusë në Ukrainë edhe para pushtimit të Rusisë më 24 shkurt.

“Është po aq pjesë e mbrojtjes së Ukrainës sa ajo që po bëjnë luftëtarët tanë në luftën kundër agresorit. Artistët rusë nuk duhet të jenë të mirëpritur në Ukrainë derisa marrëdhëniet me Rusinë të bëhen sërish miqësore,” thotë ai për DW.

Nuk ka më libra nga Rusia apo Bjellorusia

U miratua edhe një ligj tjetër. Parlamenti i Ukrainës ka përcaktuar se është e paligjshme importimi dhe shitja e librave nga botuesit në Rusi ose Bjellorusi, si dhe ato në pjesët e pushtuara të Ukrainës.

Ndalimi nuk ka të bëjë vetëm me veprat e shkruara në cilindo prej këtyre vendeve, por vlen edhe për veprat e autorëve që janë shtetas rusë. Librat e botuar para pushtimit përjashtohen nga ndalimi.

Literatura në gjuhën ruse e botuar në vende të tjera, megjithatë, mund të importohet ende për sa kohë që është miratuar. Sipas ligjit, një këshill i ri letrar ekspertësh  fillimisht do të pastrojë veprat që kërkojnë propagandë anti-ukrainase.   

Për më tepër, librat e autorëve që kanë ose kanë pasaporta ruse nuk mund të shtypen më në Ukrainë.

“Ky është gjithashtu një reagim i natyrshëm i shoqërisë ndaj luftës. As rusëve ‘të mirë’ dhe as ‘të këqij’ nuk do t’u jepet akses në tregun ukrainas të librit,” thotë Oleksandr Krasovytsky

Ekzistojnë gjithashtu përjashtime nga importi për individët privatë. Ata që kanë më pak se 10 kopje të një vepre që nuk është në listën e librave të ndaluar të këshillit të ekspertëve dhe nuk kanë ndërmend t’i shesin, janë të lirë t’i sjellin në vend.

Reagimi i Moskës ndaj ligjit ishte i parashikueshëm – ankorimi i gjuhës ukrainase në jetën e përditshme është një shkelje e të drejtave të ukrainasve rusishtfolës, sipas Kremlinit.

Nuk ka më klasikë rusë në planprogramet shkollore?

Hapi tjetër mund të jetë ndalimi i letërsisë klasike ruse nga klasat ukrainase. Një grup pune i Ministrisë së Arsimit ka këshilluar tashmë që rreth 40 autorë dhe poetë rusë ose sovjetikë – mes tyre Leo Tolstoy, Alexander Pushkin, Fyodor Dostoyevsky dhe Michail Bulgakov – të hiqen nga programet shkollore.

Autoritetet ende nuk kanë dhënë një vendim përfundimtar për këtë çështje.

Andriy Hirnyk, profesor i psikologjisë dhe pedagogjisë në Akademinë e Universitetit Kombëtar të Kyiv Mohyla, thotë se letërsia dhe kultura ruse kishin një prani të madhe në Ukrainë përpara pushtimit. Tani, thotë ai, një rëndësi më e madhe thjesht do t’i kushtohet letërsisë angleze, gjermane, franceze, kineze dhe ukrainase.