Kush duhet të marrë një përforcues të vaksinës kundër COVID-19 në këtë kohë?

Tre vjet pas pandemisë, është bërë e qartë se COVID-19 është ende prezent dhe nuk po shkon askund.

Javën e kaluar, një komitet këshillimor i Administratës së Ushqimit dhe Barnave ranë dakord se procesi i vaksinës dhe përforcuesit për COVID-19 duhet të thjeshtohet për sa i përket versionit të vaksinës që ofrohet dhe kur dhe sa shpesh duhet ta marrin njerëzit.

Kur përforcuesi bivalent, i cili synon si llojin origjinal të koronavirusit ashtu edhe nënvariantet BA.4/BA.5 Omicron, u lançua në shtator 2022, kishte pak të dhëna se sa do të funksiononte. Por baza për vendimin ishte relativisht e qartë: virusi po evoluon, dhe po ashtu edhe vaksina.

Lajmi i mirë është se përforcuesi bivalent duket se ofron mbrojtje kundër infeksionit të rëndë, i cili është kritik për individët me rrezik të lartë.

Ekzistojnë gjithashtu pyetje se si duhet të përditësohet vaksina ndërsa virusi evoluon.

Nëse jeni në rrezik të lartë, merrni një përforcues.

Për njerëzit që janë me rrezik të lartë – domethënë të rriturit e moshës 50 vjeç e lart duhet ta marrin. Vetëm sigurohuni që të kenë kaluar të paktën tre muaj nga infektimi juaj i fundit ose nga COVID.

Në mbështetje të këtij rekomandimi janë të dhënat e paraqitura nga Pfizer dhe Moderna në takimin e FDA, së bashku me katër studime të publikuara në janar në The New England Journal of Medicine.

Ky hulumtim zbuloi se njerëzit që morën përforcuesin bivalent kishin një rritje të niveleve të antitrupave. Kjo sugjeron se përmirësoi mbrojtjen imunitare kundër virusit, por nuk mbrojti kundër shtameve të reja ashtu si kundër të vjetrave.

Kur bëhet fjalë për mbrojtjen kundër sëmundjeve të rënda, përforcuesi bivalent funksionon mirë, tregon hulumtimi.

Një studim zbuloi se ishte të paktën 38 për qind efektiv në parandalimin e shtrimit në spital për COVID-19 dhe sa më shumë kohë të kishte kaluar nga doza e mëparshme e vaksinës së dikujt, aq më shumë ndihmonte përforcuesi bivalent.

Në mënyrë të ngjashme, një studim i dytë, i fokusuar tek të rriturit 65 vjeç e lart, zbuloi se njerëzit që kishin marrë përforcuesin bivalent mesatarisht 30 ditë më parë kishin 73 për qind më pak gjasa për t’u shtruar në spital sesa ata që kishin marrë vetëm vaksinën origjinale ose vaksinën plus.

Antitrupat zbehen me kalimin e kohës, kjo është arsyeja pse CDC dhe FDA filluan të rekomandojnë përforcues në radhë të parë kështu që nuk është për t’u habitur që njerëzit do të mbroheshin më mirë sa më shumë të kishin marrë një injeksion.

Përforcuesit gjithashtu duken të jenë të sigurt në shumicën dërrmuese të rasteve. Muajin e kaluar, FDA dhe CDC lëshuan një deklaratë të përbashkët që thoshte se kishte prova paraprake se përforcuesi bivalent mund të rriste rrezikun e goditjes në tru tek të rriturit mbi moshën 65 vjeç.

Për njerëzit që janë nën 50 vjeç dhe nuk kanë një rrezik të shtuar të sëmundjes së rëndë, ka më shumë dyshime nëse ia vlen një injeksion tjetër. Përforcuesi është ende efektiv, por marrja e tij është më pak kritike.

Një studim i kohëve të fundit që vlerësoi përforcuesin bivalent te njerëzit mbi moshën 12 vjeç tregoi se ai funksionoi po aq mirë tek individët e të gjitha moshave.

Megjithatë, si me vaksinën origjinale, përforcuesi bivalent rrit pak rrezikun e miokarditit, inflamacionit të muskulit të zemrës, te njerëzit e moshës 18 deri në 35 vjeç.

Si rezultat, disa ekspertë hezitojnë të rekomandojnë më shumë doza përforcuese për këtë grup.

Si do të duken përforcuesit në muajt dhe vitet e ardhshme?

FDA ka sugjeruar që përforcuesi mund të jepet çdo vit në vjeshtë, si vaksina e gripit, dhe individët me rrezik të lartë mund të marrin ende doza të shumta në vit. Nuk është e qartë se kur, ose nëse, do ta rekomandojë zyrtarisht këtë qasje.

Dr. Lin ka një hulumtim të pabotuar që krahason rezultatet me numrin e dozave përforcuese që njerëzit marrin në vit. Ekziston një ndryshim shumë më i vogël midis një dhe më shumë se një doze përforcuese në vit. Ai tha se kjo sugjeroi që një përforcues vjetor ishte i mjaftueshëm për shumicën e njerëzve; megjithatë, për të rriturit e moshuar, edhe përfitimi i vogël që rrjedh nga përforcuesit e shumtë në vit është ndoshta i vlefshëm.

Bazuar në të gjitha gjetjet e fundit, ekziston konsensus se nëse jeni në rrezik të lartë, marrja e një përforcuesi vaksine të paktën çdo vit, dhe ndoshta më shpesh, vazhdon të jetë e vlefshme. Megjithatë, për të rinjtë, të shëndetshëm, vendimi se kur të marrin një përforcues, ose nëse do ta marrin fare, është më individual.