Kush janë talebanët?

Talibanët u hoqën nga pushteti në Afganistan nga forcat e drejtuara prej SHBA-ve në vitin 2001, por grupi ka qenë në ofensivë muajt e fundit dhe tani e morën pushtetin përsëri.

Ndërsa SHBA po përgatitej të përfundonte tërheqjen e saj deri më 11 shtator, pas dy dekadash luftë, militantët morën pushtuan edhe pallatin presidencial, raporotn BBC.

Grupi hyri në bisedime të drejtpërdrejta me SHBA -të në vitin 2018, dhe në shkurt 2020 të dyja palët arritën një marrëveshje paqeje në Doha që i detyroi SHBA -të të tërhiqeshin dhe talebanët të parandalonin sulmet ndaj forcave amerikane. Premtimet e tjera përfshinin mos lejimin e al-Kaedës ose militantëve të tjerë për të vepruar në zonat që kontrollonte dhe duke vazhduar me bisedimet e paqes kombëtare.

Por vitin që pasoi, talebanët vazhduan të synonin forcat afgane të sigurisë dhe civilët, dhe përparuan me shpejtësi në të gjithë vendin.

Talibanët, ose “studentët” në gjuhën Pashto, u shfaqën në fillim të viteve 1990 në Pakistanin verior pas tërheqjes së trupave sovjetike nga Afganistani.

Besohet se lëvizja kryesisht pashtune u shfaq për herë të parë në seminaret fetare – të paguara kryesisht nga paratë nga Arabia Saudite – të cilat predikuan një formë të ashpër të islamit sunit.

Premtimi i bërë nga talebanët – në zonat Pashtunore që përfshijnë Pakistanin dhe Afganistanin – ishte të rivendoste paqen dhe sigurinë dhe të zbatonte versionin e tyre të rreptë të Sheriatit, apo siç e quajnë “ligjit Islam”, sapo të ishte në pushtet. /Shqip.com