The Guardian: Mosmarrëveshjet Kosovë-Serbi, Ballkani rrezikohet nga një luftë e re

E përditshmja britanike “The Guardian” i ka kushtuar një artikull të veçantë problemeve në Ballkanin Perëndimor.

Sipas tyre, Rusia nuk duhet të lihet të çojë përpara agjendën e saj përçarëse në rajon dhe se marrëdhëniet ndërmjet Prishtinës dhe Beogradit duken më keq në 20 vitet e fundit”.

Sipas tyre, nëse marrëveshja e Brukselit e vitit 2013 nuk zbatohet përfundimisht këtë vit – rreziku i konfliktit të afërt është real.

Tutje, thuhet se Rusia kërkon të zgjerojë ndikimin e saj në rajon në kurriz të BE-së dhe NATO-s dhe përdor paqëndrueshmërinë politike në avantazhin e saj.

“Ky fokus i ripërtërirë perëndimor është shumë i nevojshëm, por, duke pasur parasysh një kontekst të errët, kërkohet më shumë se fjalë të ngrohta. Muajin e kaluar, mosmarrëveshjet lokale çuan në ngritjen e barrikadave për një kohë të shkurtër në pjesën më veriore të Kosovës, e cila është kryesisht serbe etnike. Marrëdhëniet ndërmjet Prishtinës dhe Beogradit – e cila gëzon mbështetjen entuziaste të Kremlinit dhe refuzon të njohë pavarësinë e Kosovës – duken më keq se në çdo moment gjatë 20 viteve të fundit”.

Tutje, thuhet se kapaciteti i BE-së për të ndërmjetësuar është i ndërlikuar nga varësia e Serbisë nga gazi rus dhe refuzimi i Beogradit për të vendosur sanksione ndaj Moskës. Por nëse marrëveshja e Brukselit e vitit 2013 nuk zbatohet përfundimisht këtë vit – që lidh autonominë politike për serbët e Kosovës me një normalizim të marrëdhënieve ndërmjet dy vendeve – rreziku i konfliktit të afërt është real. Po të ndodhte kjo, pasojat më të gjera do të ishin serioze, jo më pak në aspektin e një krize të re refugjatësh.

Sipas tyre, në Bosnje dhe Hercegovinë, situata është gjithashtu e zymtë.

“Moska i jep mbështetje bujare axhendës secesioniste të liderit nacionalist serb të Bosnjës, Milorad Dodik. Në të njëjtën kohë, Kremlini kultivon nacionalistë kroatë të Bosnjës, të cilët janë po aq të vendosur për të rrënjosur dhe thelluar ndarjet etnike të sanksionuara në kushtetutën e Dejtonit të vendit“, thueht në artikull.

Duke pasur parasysh aksionet gjeopolitike dhe ndikimin në rritje të investimeve kinezenë rajon, BE-ja duhet të përmirësojë lojën e saj.

Suksesi i partive anti-emigracion, islamofobike në vende të tilla si Franca dhe Holanda do të thotë se zgjerimi në lindje është jorealist për të ardhmen e parashikueshme, shkruan The Guardian.

Në Serbi, mbështetja popullore për anëtarësim ka rënë nën 50%, pasi Beogradi refuzon të marrë pjesë në sanksionet evropiane ndaj Rusisë. Por BE-ja ende mund të ushtrojë ndikim, si dhe të bëjë gjënë e duhur duke i kthyer vitet e neglizhencës.

Pas anëtarësimit, duhet të ofrohet shumë më tepër në drejtim të ndihmës ekonomike për ndryshimin e lojës dhe akses më të madh në tregun e BE-së. Në këmbim të përparimit në çështje të tilla si korrupsioni, sundimi i ligjit dhe shprehja e lirë, një qasje vërtet e angazhuar mund të gjenerojë vullnetin e mirë të nevojshëm për të zbutur tensionet rajonale dhe për të mbështetur vlerat demokratike.