Botës po i mbaron heliumi, ja pse mjekët janë të shqetësuar

Një mungesë globale e heliumit i ka shqetësuar mjekët për një nga përdorimet më thelbësore dhe ndoshta të papritura të gazit natyror: MRI-të.

Sado e çuditshme të tingëllojë, elementi më i lehtë se ajri që u jep tullumbaceve lëvizshmërinë e tyre fuqizon gjithashtu makinat jetike diagnostikuese mjekësore.

 Një MRI nuk mund të funksionojë pa rreth 2000 litra helium të lëngshëm ultra të ftohtë që i mban magnetët e tij mjaft të ftohtë për të funksionuar. Por heliumi – një element i papërtëritshëm që gjendet thellë në koren e Tokës – po mbaron, duke i lënë spitalet të pyesin se si të planifikojnë për një të ardhme me një furnizim shumë më të rrallë, raporton nbc.news.

“Heliumi është bërë një shqetësim i madh,” tha Mahadedevappa Mahesh, profesor i radiologjisë në Shkollën e Mjekësisë Johns Hopkins në Baltimore. “Sidomos tani me situatën gjeopolitike.”

Heliumi ka qenë një mall i paqëndrueshëm prej vitesh. Kjo është veçanërisht e vërtetë në SHBA, ku një rezervë federale e heliumit me bazë në Teksas po pakësohet ndërsa qeveria përpiqet të transferojë pronësinë në tregjet private. 

Deri në këtë vit, SHBA po mbështetej tek Rusia për të lehtësuar furnizimin e ngushtë. Një strukturë e re e madhe në Rusinë lindore supozohej të furnizonte gati një të tretën e heliumit në botë, por një zjarr janarin e kaluar prishi afatin kohor. Megjithëse objekti mund të rifillojë funksionimin çdo ditë, lufta në Ukrainë , në pjesën më të madhe, ka ndaluar tregtinë midis dy vendeve.

Tani, katër nga pesë furnizuesit kryesorë të heliumit në SHBA po e racionalizojnë elementin, tha Phil Kornbluth, president i Kornbluth Helium Consulting. Këta furnizues po i japin përparësi industrisë së kujdesit shëndetësor duke reduktuar ndarjet e heliumit për klientët më pak thelbësor. 

“Heliumi është në shpërndarje me siguri,” tha Donna Craft, një menaxhere rajonale e ndërtimit për Premier Health, e cila kontrakton me furnizuesit e heliumit për rreth 4,000 spitale. 

“Ne ndoshta nuk do të hedhim në erë më tullumbace në dyqanin e dhuratave.”  

Spitalet ende nuk i kanë anuluar MRI-të e pacientëve ose nuk i kanë mbyllur makinat. Ata kanë parë që kostot e heliumit të rriten me një normë alarmante, megjithëse – ndoshta deri në 30%, mendoi Kornbluth. 

Por pa një fund në horizont për mungesën e heliumit, e ardhmja e MRI mbetet e pasigurt.