Escobar – Kurtit: Të lutem, mos humb kohë – as unë s’dua të humbasë më shumë kohë me sekuencime

I dërguari i ShBA-së për Ballkanin Perëndimor, Gabriel Escobar, ka kërkuar nga kryeministri Albin Kurti që të mos humbasë kohë në integrimin e vendit në Bashkimin Evropian.

Në një intervistë për mediumin serb në ShBA, “Pavlovic Today”, Escobar ka thënë se Ukraina mund të anëtarësohet në BE para shteteve të Ballkanit Perëndimor.

Dështimi i dialogut të udhëhequr nga BE-ja mes kryeministrit të Kosovës, Albin Kurti dhe presidentit serb Aleksandar Vuçiç në Bruksel, Escobar, me diplomaci të matur, u përmbajt nga karakterizimi i situatës si një “kolaps” dhe në vend të kësaj e përshkroi atë si një zhvillim politik ku palët e përfshira nuk arritën t’i afroheshin një zgjidhjeje.

“Unë nuk do ta karakterizoja atë si një kolaps. Unë do të thoja se ne ishim të pasuksesshëm në afrimin e palëve. Megjithatë, sipas qëndrimit të administratës Biden, kjo nuk do të thotë që diplomacia duhet të braktiset. Dialogu është rruga e vetme. Është një gjë e rëndësishme, veçanërisht për Kosovën, sepse ndërsa të dyja palët po normalizohen, ato po harmonizohen edhe me Bashkimin Evropian. Ne kemi nevojë për një rrugë evropiane për Kosovën, duke pasur një proces evropian, që është dialogu, një plan evropian, që është Marrëveshja e Ohrit dhe Marrëveshja e Brukselit. Dhe duke pasur Bashkimin Evropian si garantues, kjo na jep një platformë nga pala e Shteteve të Bashkuara për të nxitur integrimin më të madh të Kosovës në rajon, dhe potencialisht më shumë njohje”, ka deklaruar Escobar.

Në dritën e komenteve të fundit të shefit të politikës së jashtme të Evropës, Josep Borrell për ngurrimin e dukshëm të kryeministrit Kurti për kompromis, lind pyetja: A dëshiron vërtet Kryeministri Kurti të jetë pjesë e një zgjidhjeje diplomatike?

“Nuk mund të flas në emër të zotit Kurti. Por duket se ai po përpiqet të vendosë kushte për Bashkimin Evropian. Tani, nëse Kryeministri i një vendi me një milion e gjysmë banorë mund të jetë ai që do t’i diktojë kushtet një komuniteti transatlantik prej 700 milionë banorësh, mendoj se duhet të ketë pak realizëm në këtë marrëdhënie. Kështu që unë shpresoj se ne mund ta çojmë Kosovën në një vend më pragmatik dhe më real.”

Çka do të thotë kjo në aspektin e formimit të Asociacionit të komunave me shumicë serbe?

“Shikoni planin që propozoi Bashkimi Evropian, i cili mendoj se është shumë i drejtë. Të dyja palët duhet të fillojnë menjëherë zbatimin e kërkesave të tyre. Unë e di që në disa raste, Serbia dëshiron që Kosova të themelojë Asociacionin para se të ndërmarrë veprime nga ana e saj, dhe e di që Kosova ka propozuar që Serbia të përfundojë të gjitha pjesët e saj përpara zbatimit të Asociacionit. Por Asociacioni do të jetë një proces. Kështu që unë mendoj se ne duhet të fillojmë atë proces. Njohja e licencave të Kosovës, kartave të identitetit, dokumenteve qeveritare, të gjitha këto janë pjesë e saj. Dhe duke trajtuar çështjen e strukturave paralele në kuadër të Asociacionit, mendoj se edhe ky është një proces. Kështu që unë besoj se ky proces duhet të fillojë tani. Ne ende presim që qeveria e Kosovës të tregojë se është duke ecur përpara në Asociacione.”

Cili është mesazhi juaj për Kurtin?

“Ju lutemi mos humbni kohë,” u përgjigj DAS Gabriel Escobar.

“Procesi i zgjerimit [BE] tani është real dhe ka shumë presion për të integruar Ukrainën. Pra, mendoj se sapo të ndodhë zgjerimi, do të doja të shihja të gjitha vendet e Ballkanit Perëndimor të ecin përpara. Por nëse nuk e bëjnë, Ukraina mund të vazhdojë të ecë përpara. Pra, nuk dua të humbas më shumë kohë në diskutimet teknike të renditjes, sepse, siç e kam thënë më parë, shoqata është një detyrim ligjërisht i detyrueshëm. Duhet të ndodhë”, tha Escobar.

Pyetja kryesore, sipas Escobar-it, është “Sa kohë populli i Kosovës dëshiron të presë që Kosova të bëjë pjesën e saj dhe sa kohë njerëzit e rajonit duan të presin për normalizimin ndërmjet Serbisë dhe Kosovës”

The Pavlovic Today pyeti për kritikat e kryeministrit Kurti ndaj Borrell dhe Lajcak. Kurti dyshohet se i kishte shkruar një letër sekretarit Blinken ku shprehte ankesat për Miroslav Lajçak të BE-së.

“Unë e kam ndjekur procesin shumë, shumë nga afër dhe kam qenë i pranishëm në Bruksel gjatë shumë takimeve. Dhe mund t’ju them, nuk ka asnjë paragjykim atje”.

Escobar shprehu besimin e tij se marrëveshjet në Ohër “në fakt i sjellin më shumë përfitim Kosovës sesa Serbisë”, duke theksuar se kërkesat janë më kërkuese ndaj Serbisë sesa ndaj Kosovës.

“Sulmet ndaj z. Lajçak dhe z. Borrell janë të pajustifikuara. Unë gjithashtu mendoj se ata duhet të ndalojnë. Sa i përket sulmeve personale ndaj zotit Lajçak dhe popullit të tij, mendoj se ato duhet të dënohen dhe duhet të dënohen edhe nga kryeministri dhe presidenti i Kosovës”.

Kur u pyet për motivimet e Kurtit, Escobar u përgjigj: “Epo, nuk e di që të gjitha sulmet në mediat sociale vijnë nga Kurti. Por mund t’ju them se letra drejtuar Sekretarit Blinken, duhej t’i thoja, stafit të Sekretarit nuk ishte e justifikuar. Nuk e di pse po e bën këtë.”

Lidhur me vullnetin e Presidentit Vuçiq për të bashkëpunuar dhe kërkuar kompromis, Escobar vuri në dukje: “Një gjë që ishte evidente është se Serbia pranoi propozimin evropian për renditjen”. Ai pranoi disa dyshime nga pala kosovare, por theksoi se është përgjegjësi e Bashkimit Evropian që të sigurojë që Serbia të përmbushë zotimet e saj.

“Marrëveshja e Ohrit në fakt u bën thirrje të dyja palëve të bëjnë pjesën e tyre në mënyrë të pavarur. Pra, i takon Bashkimit Evropian që të sigurohet që Serbia të respektojë, dhe Kosova duhet të përmbushë detyrimet e saj. Jo vetëm brenda dialogut, por edhe ndaj Bashkimit Evropian”.

Në përgjigje të një pyetjeje në lidhje me masat ose pasojat e mundshme që Shtetet e Bashkuara mund të konsiderojnë ta mbajnë Kurtin përgjegjës për respektimin e ligjit ndërkombëtar, Escobar u përmbajt nga diskutimi i masave, por u fokusua në pasojat.

“Nuk dua të flas për masat. Dua të flas për pasojat. Pra, tashmë Kosova po përballet me pasoja nga mosgatishmëria e saj për të punuar ngushtë me Bashkimin Evropian. Por ajo që po them është ajo që keni nuk janë pasoja, por mundësi të humbura. Kështu që pas Ohrit, unë kisha diskutuar me qeverinë e Kosovës, SHBA-të të nisin një fushatë të re njohjeje për të bindur vendet se Kosova kishte bërë gjithçka që ishte e nevojshme sipas marrëveshjes së Ohrit. Ne prisnim një dialog strategjik dypalësh; ne mezi presim një marrëdhënie më të ngushtë me NATO-n, duke përfshirë potencialisht Partneritetin për Paqe, dhe më pas mbështetjen e kandidaturës së Kosovës në Bashkimin Evropian. Fatkeqësisht, për shkak se ne nuk kemi pasur ndonjë zbatim në Ohër, e gjithë kjo tani është jashtë tryezës. Unë do të doja, do të shpresoja që ne të mund ta bënim këtë në 2024”.

Lidhur me marrëdhëniet dypalëshe me Serbinë, Escobar shprehu optimizmin e tij.

“Kemi pasur 140 vite marrëdhënie diplomatike me Serbinë, të gjitha të mira, përveç kohës së Millosheviqit. Pra, Shtetet e Bashkuara nuk kanë qenë kurrë antiserbe. Ne kishim sfida shumë të mëdha me mënyrën se si Millosheviqi po destabilizonte rajonin. Pra, ne mezi presim ta kthejmë atë marrëdhënie në rrugën e duhur. Serbia është pjesë e familjes evropiane dhe ja ku i takon. Dhe jam i bindur se këtu do të përfundojë. Të paktën këtë dëshiron populli i Serbisë. Dhe kjo është padyshim ajo që Qeveria e Serbisë pretendon të jetë një qëllim strategjik”.