Ëmbëlsuesit artificialë rrisin rrezikun e kancerit deri në 13 për qind, sugjeron studimi shkencor

Ëmbëlsuesit që përdoren zakonisht në pijet freskuese dietike mund të rrisin rrezikun e kancerit, pohon një studim i madh.

Ekspertët nga Instituti Kombëtar Francez për Shëndetin dhe Kërkimet Mjekësore, dhe Universitetin Sorbonne Paris Nord, gjurmuan dietën dhe shëndetin e 100,000 njerëzve gjatë tetë viteve.

Ata gjetën një rritje 13 për qind më të lartë të rrezikut të kancerit për njerëzit që konsumonin rregullisht ëmbëlsues artificialë, shkruan DailyMail.

Ky rrezik më i lartë u vërejt për ëmbëltuesit aspartame dhe acesulfame-K, të dy të përdorur në MB në pije joalkoolike si Diet Coke dhe Coke Zero, si dhe produkte si kos dhe madje edhe djathë.

Studimet e mëparshme në shkallë të gjerë mbi njerëzit nuk kanë gjetur asnjë lidhje të tillë dhe ekspertët në Britaninë e Madhe thanë se nuk ishte gjetur asnjë lidhje shkakësore. 

Nëse është e vërtetë, zbulimi do të lidhej me rreth tre raste të tjera të kancerit për 10,000 njerëz gjatë tetë viteve, sipas një analize të gjetjeve.

Por ekspertët e pavarur në Britani të Madhe, vunë në dukje disa kufizime të studimit dhe thanë se nuk ishin ende të bindur, duke pretenduar se “nuk provon apo as sugjeron që ne duhet t’i kthehemi sheqerit dhe t’i kthejmë shpinën ëmbëlsuesve artificialë”.

Studiuesit francezë shikuan dietën dhe të dhënat shëndetësore të 102,865 të rriturve francezë që kishin një moshë mesatare 42 vjeç. Tre të katërtat ishin gra.

Të dhënat u mblodhën nga një studim i vazhdueshëm ushqimor afatgjatë në të cilin pjesëmarrësit dorëzojnë të dhëna dietike 24-orëshe çdo gjashtë muaj.

Studiuesit krahasuan marrjen e tyre të ëmbëlsirave artificiale me diagnozat e kancerit të raportuara nga pjesëmarrësit deri në janar 2021.

Rreth 37 për qind e pjesëmarrësve konsumuan me vetëdije ëmbëlsues artificialë të paktën një herë në ditë.

Në fund të studimit, 3,358 ishin diagnostikuar me kancer, me moshën mesatare në kohën kur u zbulua sëmundja e tyre ishte 59.5 vjeç. Nga këto, 982 ishin kancere të gjirit, 403 ishin kancere të prostatës dhe 2032 ishin kancere të lidhura me obezitetin.  

Gjetjet sugjeruan se ata njerëz që konsumonin sasi më të mëdha (zakonisht 79 mg në ditë) të ëmbëlsuesve artificialë kishin një rrezik 13 për qind më të lartë të kancerit të përgjithshëm krahasuar me ata që nuk kishin asnjë.

Gjetjet ishin më të forta për aspartamin dhe acesulfame-K, të dy ëmbëlsues që janë miratuar në MB. Ato janë rreth 200 herë më të ëmbla se sheqeri normal.

Rreziqe më të larta janë vërejtur për kancerin e gjirit (22 për qind rritje të rrezikut për aspartamin) dhe kanceret e lidhura me obezitetin, thanë shkencëtarët.

Studimi kishte disa kufizime, duke përfshirë se ato në studim kishin më shumë gjasa të ishin gra dhe të ishin të ndërgjegjshëm për shëndetin.

Studiuesit thanë: “Gjetjet tona nuk mbështesin përdorimin e ëmbëltuesve artificialë si alternativa të sigurta për sheqerin në ushqime ose pije dhe ofrojnë informacione të rëndësishme dhe të reja për të adresuar polemikat në lidhje me efektet e tyre të mundshme negative shëndetësore.

“Ndërsa këto rezultate duhet të përsëriten në grupe të tjera në shkallë të gjerë dhe mekanizma themelorë të sqaruar nga studimet eksperimentale, ato ofrojnë njohuri të rëndësishme dhe të reja për rivlerësimin e vazhdueshëm të ëmbëltuesve aditiv ushqimor nga Autoriteti Evropian i Sigurisë Ushqimore dhe agjenci të tjera shëndetësore globalisht. ‘

Dr Michael Jones, shkencëtar i stafit të lartë në gjenetikë dhe epidemiologji në Institutin e Kërkimit të Kancerit (ICR), Londër, tha se konsensusi aktual ‘është se nuk ka prova të qarta që ëmbëlsuesit artificialë shkaktojnë kancer te njerëzit’, megjithëse çështja shqyrtohet shpesh.

Ai shtoi: “Lidhja midis ëmbëlsuesve artificialë dhe kancerit të raportuar në këtë studim nuk nënkupton shkakësimin – nuk është provë që ëmbëlsuesit artificialë shkaktojnë kancer.

“Llojet e njerëzve që përdorin ëmbëlsues artificialë mund të jenë të ndryshëm në shumë mënyra nga ata që nuk përdorin, dhe këto dallime mund të shpjegojnë pjesërisht ose plotësisht lidhjen.”

Fiona Osgun, menaxhere e lartë e informacionit shëndetësor në Cancer Research UK, tha: “Ky studim i madh sugjeroi se ekziston një lidhje midis disa ëmbëlsuesve artificialë dhe kancerit, por kjo nuk do të thotë se ata e shkaktojnë atë ose se njerëzit duhet t’i shmangin ato.”

“Ajo që hamë dhe pimë në përgjithësi është shumë më e rëndësishme se një element i vetëm i dietës sonë – prandaj synoni të hani më shumë fruta, perime dhe drithëra integrale dhe të reduktoni konsumimin e mishit të kuq dhe të përpunuar dhe ushqimeve të pasura me yndyrë, sheqer dhe kripë.”

Dr Duane Mellor, nga Universiteti Aston, tha se gjetjet kishin të bënin me rreth “tre raste të tjera të të gjitha llojeve të kancerit për 10,000 njerëz për një mesatare prej rreth tetë vjetësh”.

Ai vuri në dukje dobësitë e studimit, duke shtuar: ‘Ky studim nuk vërteton dhe as sugjeron që ne duhet t’i kthehemi sheqerit dhe t’i kthejmë shpinën ëmbëlsuesve artificialë ose pijeve dietike.’

Profesor Tom Sanders, nga King’s College në Londër, tha: “Dihet mirë se gratë që janë obeze ose që kanë tendencë për të shtuar peshë kanë më shumë gjasa të përdorin ëmbëlsues artificialë dhe kjo kufizon vlefshmërinë e përfundimeve të këtij studimi sepse është nuk është e mundur të kontrollohet plotësisht për këtë në analizën statistikore.’

Dr Kotryna Temcinaite, menaxhere e lartë e komunikimit kërkimor në Breast Cancer Now, tha: “Ajo që dimë është se ngrënia e një diete të ekuilibruar, mbajtja e një peshe të shëndetshme dhe të qenit fizikisht aktiv janë hapa që njerëzit mund të ndërmarrin për të ndihmuar në uljen e rrezikut të kancerit të gjirit.”