Kulturë

Diga që po ngrihet si shkak i thatësisë kërcënon të mbyt qytetin e lashtë 5000-vjeçar të Ashurit

Iraku, duke u përballur me një kërcënim për furnizimin e tij me ujë si rezultat i krizës së vazhdueshme klimatike, po shqyrton krijimin e një dige të re që mund të përmbyt qytetin antik të Ashur . Qyteti sapo u rihap për publikun në prill.

Diga Makhoul ndodhet afërsisht 25 milje nga qyteti antik, i cili jo vetëm që do ta përmbyste atë, së bashku me më shumë se 200 vende të tjera të trashëgimisë, por gjithashtu do të zhvendoste deri në 250,000 njerëz që aktualisht jetojnë në zonë, raporton Artnews.

“Ndikimi i ndërtimit të digës nuk është studiuar mjaftueshëm dhe deri më sot nuk ka pasur asnjë anketë të ndikimit social apo mjedisor,” tha Khalil Aljbory, një studiues.

“Si dikush që jam zhvendosur nga konfliktet e mëparshme, kam frikë se ndërtimi i digës mund të shkaktojë një valë të dytë zhvendosjeje në rajon.”

Nga rreth. 2025–1233 pes, Ashur ishte kryeqyteti i parë i perandorisë asiriane, i cili shtrihej nga Mesopotamia në Anadoll (ose Egjipti, Turqia, Izraeli, Jordania, Libani dhe Siria e sotme). Ndërtimi i qytetit filloi më shumë se 5000 vjet më parë përgjatë brigjeve të lumit Tigër për të nderuar zotin e plotfuqishëm të perandorisë, Ashurin.

Tempulli i qytetit, që ngrihej më shumë se 85 këmbë mbi Tigër, ende qëndron. Fillimisht, do të kishte qenë dy herë më e lartë, e zbukuruar me hekur, plumb dhe kristale. Porta e Tabirës, ​​një monument i përbërë nga tre harqe, mbetet gjithashtu në qendër të qytetit.

Porta, e cila është simboli historik i Ashurit, ishte shenjtërorja kryesore e perëndive, që përfaqësonte zemrën e qytetit, si dhe luftën dhe pjellorinë.

Ashuri u shkatërrua nga forcat babilonase në vitin 612 pes dhe, përsëri, në vitin 2015 nga grupi ekstremist ISIS, i cili arriti të dëmtojë afërsisht 70 për qind të Portës së Tabirës, kryesisht në harkun e jashtëm të strukturës.

Edhe pse Ashur kohët e fundit u rihap pas restaurimit dhe u caktua një vend i Trashëgimisë Botërore të UNESCO-s në 2003, e ardhmja e tij mbetet e pasigurt. Ndërtimi i digës Makhoul, i propozuar fillimisht nga regjimi ba’athist i Saddam Huseinit në 2002, rifilloi në prill 2021.

Ndërsa projekti u pezullua gjatë pushtimit të SHBA-së në Irak, thatësirat e vazhdueshme të nxitura nga ndryshimet klimatike kanë shkatërruar Irakun.

Në fillim të këtij muaji, thatësira zbuloi Kemune, një vend antik që ishte fundosur në Tigër .

Profesionistët e trashëgimisë janë aktualisht duke negociuar me qeverinë irakiane për të ruajtur monumentet si dhe shtëpitë e atyre që jetojnë aty pranë.